Duurzaamheid in opleiding
Toekomstige artsen krijgen in hun opleiding de mogelijkheid om te leren hoe bij te dragen aan een duurzamere zorgsector
Het Spaarne Gasthuis zet verdere stappen in hun ambitie om de beste zorg te leveren met de kleinst mogelijke ecologische voetafdruk. Goede zorg leveren staat uiteraard op nummer één; tegelijkertijd gaat het ziekenhuis er alles aan doen om deze zorg zo duurzaam mogelijk aan te bieden. Zo zijn zij begonnen met een nieuwe keuzestage duurzaamheid, voor geneeskundestudenten van de VU en UvA die in hun laatste jaar van de opleiding zitten. Binnen deze stage kunnen toekomstige artsen leren om zich, naast hun werk als arts, ook in te kunnen zetten voor een duurzamere zorgsector. Een erg mooi en relevant initiatief, gezien de zorgsector bijdraagt aan 7% van alle CO2-uitstoot in Nederland. Joost Piët is nu bezig met deze keuzestage als afsluiting van zijn opleiding geneeskunde en loopt hierbij vier weken op de Intensive Care om samen met alle medewerkers te kijken waar deze afdeling duurzamer zou kunnen werken. Hij is samen met zijn collega Gabrielle Cepella, die vier weken op de operatiekamers van het ziekenhuis loopt, de eerste die deze stage doet. Beiden zijn erg enthousiast over de eerste weken van deze stage.
Joost heeft gekozen voor deze stage omdat het hem leuk leek om tijdens zijn opleiding tot arts ook te kijken hoe hij op andere manieren kan bijdragen aan een betere zorgsector: “Ik ga na mijn geneeskundeopleiding in het Amsterdam UMC promoveren en lesgeven binnen farmacotherapie, wat gaat over het zo efficiënt en veilig mogelijk voorschrijven van medicatie. Hierin zijn we ook van plan om te kijken of we meer kunnen onderzoeken over verschil in duurzaamheid tussen verschillende geneesmiddelen. Voor mijn toekomstige werk is het daarom erg leerzaam om tijdens deze duurzaamheidstage in het Spaarne Gasthuis mee te kunnen kijken en begeleid te worden door duurzaamheidsadviseur Anne-Luise Stroomer en in contact te zijn met de vele zorgprofessionals in dit ziekenhuis die enthousiast bezig zijn met duurzaamheid.”
“Aangezien ik de eerste ben die deze stage op de IC loopt probeer ik met name inzichtelijk te krijgen waar alle mogelijkheden kunnen liggen tot verduurzaming, die vooral zichtbaar zijn in het grote gebruik van medicatie, materialen en verpakkingen. Minder gebruik hiervan is altijd de beste optie voor het milieu, maar dit moet uiteraard wel veilig kunnen en niet ten koste gaan van de beste zorg. Nuttige ideeën hiervoor probeer ik daarom te verzamelen door mee te kijken op de IC en in gesprek te gaan met de verschillende medewerkers op de afdeling. Wat mooi is aan deze manier van werken, is dat heel veel goede ideeën voor duurzaamheid komen van alle medewerkers op de afdeling zelf, die uiteindelijk ook degenen zijn die het werk verrichten waar de keuzes voor duurzaamheid in verwerkt worden. De kunst is denk ik om samen te bedenken hoe duurzame keuzes in het werk voortaan automatisch gedaan worden door in het systeem kleine wijzigingen aan te brengen die deze keuzes voor de hand liggend maken en niet veel extra werk laten kosten. Iedereen maakt het liefste de duurzaamste keuzes, maar deze worden uiteindelijk ook daadwerkelijk gemaakt als ze zo makkelijk mogelijk zijn. Ik denk dat op deze manier de grootste winst te behalen valt met relatief kleine veranderingen.
Tijdens mijn stage probeer ik mij vooral op één onderwerp te richten: het verminderen van de hoeveelheid weggegooide medicatie. Medicatie heeft een aanzienlijke bijdrage aan de CO2 voetafdruk in de zorg en elke pil die moet worden weggegooid is daarom zonde. Het is daarom erg belangrijk om zo zuinig mogelijk met medicatie om te gaan. We hebben al verschillende ideeën bedacht om het bestellen van medicatie door de IC zo efficiënt mogelijk maken, zodat er zo min mogelijk medicatie overblijft. Daarnaast gaan we met hulp van de apotheek in de informatiefolders en mogelijk in de toekomst in de voorschrijfsystemen van medicatie proberen aan te geven wat de duurzaamste toedieningsvorm en dosering is. Hierdoor zullen zorgmedewerkers eerder voor de duurzame optie kiezen bij het voorschrijven van medicatie. Ook maken wij dankbaar gebruik van alle goede ideeën van reeds bestaande projecten in Nederland, zoals ‘De Groene IC’.”
Tijdens Joost’s stage wordt er ook een green team gevormd op de IC, een groep van enthousiaste zorg professionals die zich samen bezig houden met het verduurzamen van de zorgprocessen op hun afdeling.
In het Spaarne Gasthuis zijn er ook op veel andere (zorg)afdelingen Green Teams actief. Mooie voorbeelden van duurzaamheidsinitiatieven in het ziekenhuis zijn lopende energiebesparingsprojecten, diverse afvalreductie-initiatieven in huis, het hergebruiken van meubilair en apparatuur via de ‘commissie tweede kans’ en het laten recyclen van zo veel mogelijk schone afvalstromen.
Over een paar weken start de volgende coassistent duurzaamheid in het Spaarne Gasthuis, die het onderzoek van Joost Piët zal opvolgen.
Tekst: Joost Piët
